Koninin Temel Elemanları ve Açınımı Konu Anlatımı
Koninin Temel Elemanları ve Açınımı kazanımı ;
[alert color=”warning”]Kazanım: Dik koniyi tanır, temel elemanlarını belirler, inşa eder ve açınımını çizer. [/alert]
Bu konuda neler öğreneceğiz :
DİK DAİRESEL KONİ
[alert color=”primary”]Bilgi: Tabanı daire olan piramide koni denir. [/alert]
Koni tabanı daire ve yan yüzeyi daire diliminden oluşmaktadır.
Koninin Temel Elemanları
Koninin Temel elemanları;
a. tabanı,
b. tepe noktası,
c. ekseni (cisim yüksekliği),
d. ana doğrusu (doğuran),
e. yanal yüzeyi,
f. merkez açısıdır.
🤓 Koninin yanal yüzeyi yarıçapı a birim olan bir daire dilimidir. Daire diliminin açısı bu daire diliminin merkez açısıdır.
Yukarıda görselde verilen koninin;
Taban | Tepe noktası | Eksen | Ana doğru |
O merkezli r yarıçaplı daire | T noktası | [TO] | [TA] |
🤓 Dik dairesel konide h cisim yüksekliği, a ana doğru olmak üzere ve r taban yarıçapı olmak üzere;
📌 h2+ r2 = a2
Örnek: Bir dik koninin taban çevresi 36 cm, yüksekliği 8 cm olduğuna göre, ana doğrusunun uzunluğunun kaç cm olduğunu bulalım. (π = 3 alınız.)
Çözüm:
🤓 Koninin açınımında daire diliminin yay uzunluğu , Tabandaki dairenin çevresine eşittir.
Koninin Ana doğrusu ile Taban yarıçap ilişkisi
🤓 Konini daire diliminin yay uzunluğunun , taban çevresine eşitliğinden yola çıkarak koninin taban yarıçapı ile ana doğrusu arasındaki ilişkiyi inceleyelim.
Yukarıdaki koniye göre adım adım ana doğru , merkez açı ve taban yarıçapı ilişkisini ile inceleyelim.
1.adım: Bir koninin açınımı üzerinde r, a ve Φ değerlerini işaretleyelim.
2.adım: T merkezli a yarıçaplı daire diliminin yay uzunluğunu bulalım.
Daire diliminin yay uzunluğu= \dfrac{Φ}{360°} ·2πa
3.adım: O merkezli r yarıçaplı tabandaki dairenin çevresini bulalım. Ç(O, r) = 2πr
4.adım: Açınımı yapılmış koninin, kapanabilmesi için daire diliminin yay uzunluğu ile tabandaki dairenin çevre uzunluğu eşit olmalıdır.
2πr = \dfrac{Φ}{360°} ·2πa
5.adım: Eşitliğin her iki tarafındaki 2π terimleri sadeleşir.
r = \dfrac{Φ}{360°} ·a
☝️ Koninin ana doğru , merkez açı ve taban yarıçapı ile ilişkisi ☝️
Örnek:
Yukarıdaki koninin ana doğrusu 42 cm olduğuna göre taban çevresinin kaç cm olduğunu bulalım.(π=3 alınız)
Çözüm:
👉 Tabandaki dairenin yarıçapını bulalım.
r = \dfrac{Φ}{360°} ·a
r = \dfrac{120°}{360°} ·42
r=14 cm
👉 tabandaki dairenin çevresini bulalım.
Çevre = 2πr
Çevre=2·3·14
Çevre=84 cm
Konu Tekrarı Linki : https://www.matematikodevi.com/geometrik-cisimler-8-sinif-konu-anlatimi/