Doğal Sayılarla Toplama ve Çıkarma İşlemi

Kazanım: En çok beş basamaklı doğal sayılarla toplama ve çıkarma işlemi yapar.

Doğal Sayılarla Toplama ve Çıkarma İşlemini doğal sayılarda toplama işlemi ve doğal sayılarda çıkarma işlemi olmak üzere iki başlıkta inceleyelim.

Doğal Sayılarla Toplama ve Çıkarma İşlemi

Doğal Sayılarda Toplama İşlemi

Bilgi: Bir toplama işleminde sayıları toplamak için alt alta yazılan her bir sayıya toplanan , yapılan toplama işlemi sonucunda bulunan sayıya ise toplam denir.

Toplama işlemi çoklukların bir araya getirilmesi , artma çoğalma anlamı taşır. Doğal sayılarda toplama işlemini aşağıdaki adımları takip ederek yaparız.

1.adım: Doğal sayılarda toplama işlemi yaparken aynı basamakların alt alta gelmesi gerekir.

Örneğin 2486 doğal sayısı ile 45678 doğal sayısını toplarken birler basamağı ile birler basamağı , onlar basamağı ile onlar basamağı , yüzler basamağı ile yüzler basamağı , binler basamağı ile binler basamağı alt alta gelmelidir.

2.adım: Daha sonra toplama işlemine en sağdaki basamaktan (birler basamağından) başlanıp sola doğru sırayla yapılır.

Örneğin 2486 doğal sayısı ile 45678 doğal sayısını toplarken birler basamağındaki rakamlardan toplama işlemine başlayıp sonra sırayla onlar basamağındaki rakamlar , yüzler basamağındaki rakamlar , binler basamağındaki rakamlar ve on binler basamağındaki rakamlar toplanır.

3.adım: Bir basamakta yapılan toplama işleminde sonuç iki basamaklı çıkıyorsa sayının onlar basamağındaki rakam bir sonraki basamağa elde olarak alınır , birler basamağındaki rakam basamağın altına yazılır.

Örneğin 2486 doğal sayısı ile 45678 doğal sayısını toplarken birler basamağındaki rakamları topladığımızda 14 yapar. Bulduğumuz 14’ün birler basamağı olan 4 rakamını aşağı , onlar basamağı olan 1 rakamını bir sonraki basamağa elde olarak yazarız.

4.adım: Onlar basamağındaki rakamları toplarken elde olarak yazdığımız rakamı da toplarız. Aynı işlemi diğer basamaklarda da uygularız.

Örneğin 2486 doğal sayısı ile 45678 doğal sayısını toplarken ;

Onlar basamağında 8 , 7 ve elde olan 1 var. Bu rakamların toplamı 16 yapar. 16’nın 6’sı aşağıya ,1’ide sonraki basamağa elde olarak yazarız.

Yüzler basamağında 4 , 6 ve elde olan 1 var. Bu rakamların toplamı 11 yapar. 11’in birler basamağındaki 1’i aşağıya , onlar basamağındaki 1’ide sonraki basamağa elde olarak yazılır.

Binler basamağında 2 , 5 ve elde olan 1 var. Bu rakamların toplamı 8 yapar. Toplam bir basamaklı olduğu için 8’i aşağı yazarız. Bir sonraki basamağa elde yazılmaz.

On binler basamağında sadece 4 olduğu için 4 rakamını direk aşağı yazarız.

🤓 2486 doğal sayısı ile 45678 doğal sayısının toplamı 48 164 yapar.

Toplama İşleminde Verilmeyen Sayıyı Bulma

Bilgi: Toplama işleminde toplananlardan biri ve toplam verilip diğer toplanan verilmezse; toplamdan verilen toplanan sayı çıkarılarak diğer toplanan bulunur.

Örneğin bir sayı ile 36785 sayısını topladığımızda 52301 sonucu çıkıyor.

🤔❓+ 36785 = 52301

Bu durumda bilinmeyen sayıyı (❓) bulmak için toplamdan toplanan sayıyı çıkarmalıyız.

🤓 52301 – 36785 = 15516

🤓 ❓= 15516

Toplama İşleminde Verilmeyen Rakamları Bulma

Toplama işleminde bazı basamaklardaki rakamlar verilmediğinde, normal toplama işlemi yaparız. Toplama işlemini yaparken verilen rakamlardan yararlanarak verilmeyen rakamları buluruz.

Şimdi toplama işleminde verilmeyen rakamları bulmayı bir örnek ile açıklayalım.

Doğal Sayılarda Çıkarma İşlemi

Bilgi: Bir çıkarma işleminde azalan yani kendisinden bir sayı çıkarılan sayıya eksilen , eksilenden çıkarılan sayıya çıkan, çıkarma işlemi sonucunda bulunan sayıya da fark denir.

Doğal Sayılarla Toplama ve Çıkarma İşlemi konusunun ikinci bölümü, Çıkarma işlemi bir çokluğun eksilmesi , azalması anlamlarını taşır. Doğal sayılarda çıkarma işlemini aşağıdaki adımları takip ederek yaparız.

1.adım: Doğal sayılarda çıkarma işlemi yaparken aynı basamakların alt alta gelmesi gerekir.

Örneğin 68235 doğal sayısından , 5476 doğal sayısını çıkarırken birler basamağı ile birler basamağı , onlar basamağı ile onlar basamağı , yüzler basamağı ile yüzler basamağı , binler basamağı ile binler basamağı alt alta gelmelidir.

2.adım: Daha sonra çıkarma işlemine en sağdaki basamaktan (birler basamağından) başlanıp sola doğru sırayla yapılır.

Örneğin 68235 doğal sayısından , 5476 doğal sayısını çıkarırken birler basamağındaki rakamlardan çıkarma işlemine başlayıp sonra sırayla onlar basamağındaki rakamlar , yüzler basamağındaki rakamlar , binler basamağındaki rakamlar ve on binler basamağındaki rakamlar çıkarılır.

3.adım: Bir basamakta yapılan çıkarma işleminde eksilen sayıdaki rakam çıkan sayıdaki rakamdan küçükse eksilen sayıdaki rakamın solundaki ilk basamaktan bir onluk alınır.

Örneğin 68235 doğal sayısından , 5476 doğal sayısını çıkarırken birler basamağındaki 5’den 6 çıkmaz. Bu durumda 5 rakamın solundaki 3 rakamından bir onluk alırız ve 5 rakamına ekleriz. 3 rakamından onluk aldığımız için 2 olur ve 5 rakamına onluk verdiğimiz için 15 olur. Yani 15 ‘den 6’yı çıkarırız.

4.adım: 3.adımdaki yöntemi sırayla diğer basamaklara uygularız.

Çıkarma İşleminde Verilmeyen Sayıyı Bulma

Bilgi: Bir çıkarma işleminde eksilen sayıyı bulmak için çıkan sayıyla fark toplarız.

Bilgi: Bir çıkarma işleminde çıkan sayıyı bulmak için eksilen sayıdan farkı çıkartırız.

Bilgi: Bir çıkarma işleminde eksilen , çıkan ve farkın toplamı 2 tane eksilene eşit olur.

Çıkarma İşleminde Verilmeyen Rakamları Bulma

Bilgi: Bilinmeyen rakam eksilen kısmında ise fark ile çıkan sayıda bulunan rakamları toplarız.

Örneğin aşağıda verilen çıkarma işleminde ”a” yerine gelecek rakamı bulmak için fark ile çıkan sayıda bulunan rakamları toplarız.

👉 a=2+6

👉 a=8

Not: Toplama yaptığımızda sonuç eldeli çıkarsa (iki basamaklı) eldeyi bir sonraki basamağa ekleriz.

Örneğin aşağıda verilen çıkarma işleminde ”a” yerine gelecek rakamı bulmak için fark ile çıkan sayıda bulunan rakamları toplarız.

👉 7+6 =13 toplam iki basamaklı çıktı.

👉 a rakam olacağı için 13 sayısının birler basamağı olan 3 rakamı a’ya eşit olur.

👉13 sayısının onlar basamağı olan 1 rakamı bir sonraki basamağa elde olarak eklenir.

Bilgi: Bilinmeyen rakam çıkan kısmında ise eksilen sayıda bulunan rakamdan fark kısmında bulunan rakamı çıkarırız.

Örneğin aşağıda verilen çıkarma işleminde ”a” yerine gelecek rakamı bulmak için eksilen sayıda bulunan rakamdan fark kısmında bulunan rakamı çıkarırız.

👉 a=8-2

👉 a=6

Not: Eksilen sayıdan farkı çıkaramıyorsak eksilen sayının bir solundaki basamaktan onluk alıp sonra çıkarma işlemi yaparız.

Örneğin aşağıda verilen çıkarma işleminde a’yı bulmak için 3’den 6’yı çıkarmamız lazım.(eksilenden farkı çıkarırız.) Ama 3’den 6 çıkmaz. Bu durumda 3’ün solundaki 4’den bir onluk alırız. Yani 13’den 6’yı çıkarırız.

👉 a=13-6

👉 a=7 olarak bulunur.

Doğal Sayılarla Toplama Ve Çıkarma İşlemi Test ve Etkinlik

Aşağıdaki doğal sayılarla toplama ve çıkarma işlemi konusu ile ilgili test ve etkinlikleri çözerek konuyu pekiştirebilirsiniz. İnternet hızınızdan kaynaklı testler yüklenmemiş olursa sayfayı yenileyiniz.

Doğal Sayılarla toplama ve çıkarma işlemi konusu burada bitmiştir. Konuyu pekiştirmek için test ve etkinliklerimizi çözmeyi unutmayınız.

🔻 Diğer konulara hızlı geçiş 🚀

⏪ Önceki Konu	Sonraki Konu ⏩
	Zihinden Toplama Ve Çıkarma İşlemi