Doğal Sayı ile Kesir Çarpma
Kazanım: Bir doğal sayı ile bir kesrin çarpma işlemini yapar ve anlamlandırır.
Bu konuda neler öğreneceğiz :
Doğal Sayı ile Kesir Çarpma
Bilgi: Bir doğal sayı ile kesrin çarpılması demek doğal sayı kadar kesrin toplanması demektir.
Örneğin;
5× \dfrac{3}{4} işlemi 5 tane \dfrac{3}{4} ‘ün toplanması demektir.
5× \dfrac{3}{4} = \dfrac{3}{4} + \dfrac{3}{4} + \dfrac{3}{4} + \dfrac{3}{4} + \dfrac{3}{4}
Bilgi: Bir doğal sayı ile bir kesri çarparken doğal sayının paydasına 1 yazılır, daha sonra paylardaki sayılar çarpılıp paya, paydadaki sayılar çarpılıp paydaya yazılır.
Örneğin;
9× \dfrac{5}{2} çarpma işlemini yapalım.
➡️ Doğal sayının paydasına 1 yazalım.
\dfrac{9}{1} × \dfrac{5}{2}
➡️ Paylardaki sayılar çarpılıp paya, paydadaki sayılar çarpılıp paydaya yazalım.
\dfrac{9×5}{1×2} = \dfrac{45}{2}
Örnek: 7× \dfrac{3}{8} çarpma işlemini yapalım.
➡️ Doğal sayının paydasına 1 yazalım.
\dfrac{7}{1} × \dfrac{3}{8}
➡️ Paylardaki sayılar çarpılıp paya, paydadaki sayılar çarpılıp paydaya yazalım.
\dfrac{7×3}{1×8} = \dfrac{21}{8}
Bilgi: Bir kesrin 0 ile çarpımı sıfırdır.
Örneğin;
➡️ 0× \dfrac{12}{15} = 0
➡️ 2 \dfrac{2}{3} ×0 = 0
Bilgi: Bir kesrin 1 ile çarpımı kendisidir.
Örneğin;
➡️ 1× \dfrac{7}{8} = \dfrac{7}{8}
➡️ 5 \dfrac{3}{4} ×1 = 5 \dfrac{3}{4}
Bilgi: Bir doğal sayı 1’den küçük bir kesir (basit kesir) ile çarpılırsa sonuç bu doğal sayıdan küçük olur.
Örneğin;
➡️ 8× \dfrac{7}{8} =❓ Çarpmanın sonucu 8’den küçük mü ? büyük mü ? olduğunu bulalım.
8 doğal sayısı \dfrac{7}{8} kesri (1’den küçük) ile çarpılırsa sonuç 8’den küçük olur.
➡️ 5× \dfrac{2}{7} =❓ Çarpmanın sonucu 5’den küçük mü ? büyük mü ? olduğunu bulalım.
5 doğal sayısı \dfrac{2}{7} kesri (1’den küçük) ile çarpılırsa sonuç 5’den küçük olur.
Bilgi: Bir doğal sayı 1’den büyük bir kesir ile çarpılırsa sonuç bu doğal sayıdan büyük olur.
Örneğin;
➡️ 6× \dfrac{5}{3} =❓ Çarpmanın sonucu 6’dan küçük mü ? büyük mü ? olduğunu bulalım.
6 doğal sayısı \dfrac{5}{3} kesri (1’den büyük) ile çarpılırsa sonuç 6’dan büyük olur.
➡️ 12×2 \dfrac{1}{4} =❓ Çarpmanın sonucu 12’den küçük mü ? büyük mü ? olduğunu bulalım.
12 doğal sayısı 2 \dfrac{1}{4} kesri (1’den büyük) ile çarpılırsa sonuç 12’den büyük olur.
Bir Doğal Sayı ile Tam Sayılı Kesrin Çarpılması
Bilgi: Bir doğal sayı ile tam sayılı kesri çarparken aşağıdaki adımları takip ederiz.;
- Doğal sayı ile kesrin tam kısmı çarpılır.
- Doğal sayı ile kesrin payı çarpılır.
- Payda aynen yazılır.
Örneğin;
5×2 \dfrac{3}{4} =❓ çarpma işleminin sonucunu bulalım.
➡️ Doğal sayı ile tam kısım ve pay çarpılır, payda ise aynen yazılır.
5×2 \dfrac{3}{4} = 5×2 \dfrac{5×3}{4} = 10 \dfrac{15}{4}
10 \dfrac{15}{4} kesrini bileşik kesre çevirebiliriz.
10 \dfrac{15}{4} = \dfrac{55}{4}
Örnek: 6×3 \dfrac{1}{5} =❓ çarpma işleminin sonucunu bulalım.
➡️ Doğal sayı ile tam kısım ve pay çarpılır, payda ise aynen yazılır.
6×3 \dfrac{1}{5} = 6×3 \dfrac{6×1}{5} = 18 \dfrac{6}{5}
18 \dfrac{6}{5} kesrini \dfrac{96}{5} şeklinde bileşik kesre çevirebiliriz.
Bilgi: Bir doğal sayı ile tam sayılı kesri çarparken ikinci yöntem olarak kesri bileşik kesre çevirip sonra çarpma işlemi yaparız.
Örneğin;
3×7 \dfrac{1}{2} =❓ çarpma işleminin sonucunu bulalım.
➡️ Tam sayılı kesri bileşik kesre çeviririz.
7 \dfrac{1}{2} = \dfrac{7×2+1}{2} = \dfrac{15}{2}
➡️ Bileşik kesir ile doğal sayıyı çarparız.
3× \dfrac{15}{2}
\dfrac{3}{1} × \dfrac{15}{2}
\dfrac{3×15}{1×2} = \dfrac{45}{2}
🔻 Diğer konulara hızlı geçiş 🚀
⏪ Önceki Konu | Sonraki Konu ⏩ |
Kesirlerde Toplama ve Çıkarma İşlemi | Kesirlerde Çarpma İşlemi |